Công dụng của cát cánh trong điều trị các bệnh đường hô hấp

Cát cánh là một trong những thảo dược quý trong y học cổ truyền, hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến đường hô hấp. Tác dụng nổi bật như giảm ho, long đờm, chống viêm, kháng khuẩn,… Trong bài viết viết này chúng tôi sẽ chia sẻ chi tiết về công dụng của cát cánh. Đồng thời giải thích tại sao thảo dược này lại được coi là “vị thuốc vàng” trong các phương pháp điều trị tự nhiên.

Giới thiệu khái quát về cây cát cánh

Trước khi tìm hiểu về công dụng của cát cánh chúng tôi sẽ giới thiệu khái quát về thảo dược tự nhiên quý hiếm này. Cát cánh có tên khoa học là Platycodon grandiflorus, thuộc họ hoa chuông. Đây là một loại cây lâu năm, thường mọc hoang ở các vùng núi cao. 

Cây cát cánh có nguồn gốc từ châu Á, phân bố chủ yếu ở Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên và Việt Nam. Bộ phận dùng để làm dược liệu là rễ của cây cát cánh. Rễ cây thường có màu trắng, hình trụ dài và có vị đắng nhẹ.

Đọc thêm: Cát cánh: Thảo dược quý và những công dụng đối với sức khỏe

Công dụng của cát cánh ra sao?

Công dụng của cát cánh đã được chứng minh trong việc điều trị các bệnh đường hô hấp. 

Trong y học cổ truyền

Trong y học cổ truyền, cát cánh có có vị cay đắng, tính ôn, quy vào kinh phế. Tác dụng tuyên phế, khứ đàm, bài nùng, lợi yết, khai thông phế khí. Chữa chứng ho nhiều đờm, viêm họng sưng đau, họng đau nói khàn, áp xe phổi,..

Công dụng của cát cánh theo y học hiện đại

Trong cát cánh có chứa nhiều hoạt chất có lợi cho sức khỏe, hỗ trợ điều trị các bệnh đường hô hấp. Thành phần hoá học có trong cát cánh gồm: saponin,  platycodin A, C, D, D2; platycodigenin, các polygalacin D, D2; axit polygalacic, phytosterol và nhiều chất thuộc nhóm tanin.

Các saponin trong cát cánh đã được chứng minh có khả năng làm tăng tiết dịch nhầy ở phế quản. Đồng thời giúp dễ dàng tống đờm ra ngoài, kháng viêm và kháng khuẩn hiệu quả.

• Kháng viêm và kháng khuẩn. 
• Chống oxy hóa và hỗ trợ tiêu diệt các tế bào ung thư.
• Giúp trừ ho, long đờm và kích ứng cổ họng 
• Tác dụng hỗ trợ làm giảm đường huyết
• hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường. 
• Hỗ trợ điều trị bệnh gan. 
• Hỗ trợ giảm đau và ức chế miễn dịch

Một số bài thuốc hỗ trợ điều trị các bệnh hô hấp từ cát cánh

Dưới đây là một số bài thuốc từ cát cánh được sử dụng trong y học cổ truyền. Các bài thuốc này đều có thể dễ dàng áp dụng tại nhà, giúp cải thiện các triệu chứng khó chịu của các bệnh về đường hô hấp một cách tự nhiên và an toàn.

Giảm đau rát họng và ngứa họng

Công dụng của cát cánh cùng các thảo dược khác trong bài thuốc này giúp giảm cảm giác đau rát, ngứa họng do viêm họng hoặc cảm lạnh.

• Nguyên liệu: Cát cánh 10g, sinh khương (gừng tươi) 6g, cam thảo 5g.
• Cách làm: Sắc các nguyên liệu với 400ml nước, đun nhỏ lửa đến khi nước cạn còn 150ml. Uống ấm 2 lần mỗi ngày.

Chữa ho nhiều đờm

Bài thuốc này dùng trong trường hợp ho nhiều đờm,đau họng, khàn tiếng, buồn bực khó chịu trong ngực,…  

• Nguyên liệu: 9g cát cánh
• Cách làm: Sắc với nước, chia 2 phần và uống trong ngày.  

Công dụng của cát cánh chữa viêm phế quản mạn tính 

Giúp long đờm, giảm ho, kháng viêm, hỗ trợ điều trị viêm phế quản mãn tính.

• Nguyên liệu: Cát cánh 10g, trần bì 6g, cam thảo 4g, bối mẫu 6g.
• Cách làm: Sắc các nguyên liệu với 500ml nước đến khi cạn còn 200ml, chia làm 2 lần uống trong ngày.

Chữa viêm amidan

Giúp giảm sưng đau, viêm nhiễm. Đặc biệt hiệu quả trong việc điều trị viêm amidan cấp tính và mãn tính.

• Nguyên liệu: Cát cánh 12g, hoàng cầm 8g, ngưu bàng tử 8g, cam thảo 6g.
• Cách làm: Sắc các nguyên liệu với 600ml nước, đun nhỏ lửa đến khi còn 250ml. Chia uống 2 lần trong ngày.

Công dụng của cát cánh giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị cảm cúm

Giúp thông mũi, giảm cảm lạnh, hỗ trợ hô hấp và làm dịu cơn ho do cảm cúm.

• Nguyên liệu: Cát cánh 10g, tô diệp 6g, kinh giới 6g, bạch chỉ 8g.
• Cách làm: Sắc với 600ml nước cho đến khi còn khoảng 250ml, uống 2 lần trong ngày.

Chữa viêm họng cấp tính

Giúp làm dịu họng, giảm viêm họng, giảm khản tiếng và ho khan. Thích hợp cho người bị viêm họng hoặc mất tiếng do viêm thanh quản.

• Nguyên liệu: Cát cánh 10g, mật ong 20ml.
• Cách làm: Sắc cát cánh với 300ml nước cho đến khi còn 150ml, sau đó thêm mật ong vào nước thuốc. Uống 2 – 3 lần mỗi ngày.

Công dụng của cát cánh chữa hen suyễn

Giúp giảm ho, khó thở, làm giảm tắc nghẽn trong đường thở, hỗ trợ điều trị hen suyễn.

• Nguyên liệu: Cát cánh 10g, bách hợp 12g, ma hoàng 8g, cam thảo 6g.
• Cách làm: Sắc tất cả các nguyên liệu với 600ml nước, đun nhỏ lửa đến khi nước cạn còn 250ml. Uống 2 lần mỗi ngày.

Những lưu ý khi sử dụng cát cánh

Mặc dù cát cánh có nhiều công dụng tốt cho sức khoẻ nhưng khi sử dụng bạn vẫn cần phải lưu ý: 

• Cần tuân thủ liều lượng và hướng dẫn cách chế biến để đạt hiệu quả tốt nhất.
• Không nên sử dụng lâu dài hoặc quá liều lượng vì có thể gây tác dụng phụ như buồn nôn, khó tiêu hoặc dị ứng.
• Đối với phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ, người già hoặc người có các bệnh mãn tính cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Bài viết trên đây chúng tôi đã cung cấp các thông tin giúp bạn nắm rõ về các công dụng của cát cánh trong điều trị các bệnh về đường hô hấp. Để sử dụng thảo dược một cách an toàn và hiệu quả, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ, người cho chuyên môn trước khi áp dụng.