Vị thuốc hoàng cầm: Công dụng tuyệt vời trong y học cổ truyền

Hoàng cầm là một trong những vị thuốc quý của y học cổ truyền với nhiều công dụng tuyệt vời trong việc điều trị và phòng ngừa bệnh tật. Từ hàng nghìn năm trước, hoàng cầm đã được sử dụng rộng rãi trong các bài thuốc chữa các bệnh đường hô hấp, sốt, viêm nhiễm, hỗ trợ tiêu hóa,… Theo dõi nội dung dung bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về công dụng của vị thuốc hoàng cầm nhé!

Giới thiệu về vị thuốc hoàng cầm

Hoàng cầm – Vị thuốc quý trong y học cổ truyền phương Đông hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Thảo dược có tên khoa học là Scutellaria baicalensis thuộc họ Hoa môi (Lamiaceae). Nguồn gốc từ Trung Quốc, phổ biến tại các tỉnh Hắc Long Giang, Vân Nam, Liêu Ninh, Hà Nam, Nội Mông, Hà Bắc,…  

Bộ phận được sử dụng làm thuốc là rễ cây hoàng cầm. Rễ cây được thu hái rửa sạch, cắt thành lát và phơi khô để làm thuốc. Vị thuốc hoàng cầm chứa nhiều hoạt chất có giá trị dược liệu cao, trong đó nổi bật nhất là các loại flavonoid như baicalin, baicalein, wogonin,…. Các hoạt chất này không chỉ có tác dụng chống oxy hóa mà còn có khả năng kháng viêm, kháng khuẩn và ức chế sự phát triển của nhiều loại vi khuẩn, virus.

Ngoài flavonoid, hoàng cầm còn chứa các hợp chất tannin, saponin và các axit hữu cơ có lợi cho sức khỏe. Sự kết hợp giữa các thành phần này tạo nên những tính năng ưu việt của vị thuốc, mang lại nhiều lợi ích trong việc phòng và điều trị bệnh.

Công dụng của vị thuốc hoàng cầm trong y học cổ truyền

• Theo Bản Kinh: Vị đắng, tính bình.  
• Theo Biệt Lục: Tính rất hàn, không độc.
• Theo Dược Tính Luận: Vị đắng, ngọt.
• Theo Trung Dược Đại Từ Điển: Vị đắng, tính hàn.  
• Theo Trung Dược Học: Vị đắng, tính lạnh. 

Theo y học cổ truyền, vị thuốc hoàng cầm có vị đắng, tính hàn và không có độc, quy kinh vào tâm, phế, can, đởm, đại trường. Công dụng: 

• Thông can: Hỗ trợ điều trị ung nhọt,vàng da do gan tích tụ nhiều độc tố.
• Thông phế: Giảm ho, điều trị viêm phế quản, viêm phổi.
• Thông tâm: Hỗ trợ điều trị các bệnh lý về tim mạch, huyết áp, viêm cơ tim, thổ huyết.
• Thông đại trường: Hỗ trợ điều trị tiêu chảy, kiết lỵ

Ngoài ra, dược liệu hoàng cầm còn có công dụng hạ sốt, cầm máu, an thai và điều hòa kinh nguyệt.  

Đọc thêm: Dược liệu Hoàng cầm

Những bài thuốc từ vị thuốc hoàng cầm

Một số bài thuốc từ dược liệu hoàng cầm trong chữa bệnh bạn có thể tham khảo. Lưu ý nên hỏi ý kiến của các bác sĩ, chuyên gia trước khi sử dụng:

Trị ho do phế nhiệt, ho mửa đờm vàng, đau họng, miệng khô

• Nguyên liệu: Hoàng cầm 24g.
• Cách làm: Sắc với nước để uống.

Vị thuốc hoàng cầm trị ho nhiệt, đờm tắc.

• Nguyên liệu: Hoàng cầm 16g, bán hạ 12g, nam tinh chế 12g. 
• Cách làm: Sắc với nước uống 2 lần/ngày.

Trị ho do phế nhiệt

• Nguyên liệu: Hoàng cầm 12g, đại hoàng 8g, hạnh nhân 8g, liên kiều 12g, chi tử 12g, chỉ xác 8g, cát cánh 4g, bạc hà 4g, cam thảo 4g. 
• Cách làm: Sắc với nước uống 2 lần/ngày. 

Điều trị viêm gan virus thể cấp

• Nguyên liệu: 12g Hoàng cầm, 12g chi tử, 12g hoàng liên, 12g hoàng bá, 8g nhân sâm, 8g đại hoàng.
• Cách làm: Sắc tất cả các vị thuốc trên với 600ml nước trong ấm. Sắc đến khi còn khoảng 300ml thì tắt bếp và chia thành 3 phần uống trong ngày. 

Thanh nhiệt, giải độc

• Nguyên liệu: Vị thuốc hoàng cầm và bạch truật. Khối lượng bằng nhau.
• Cách làm: Sao vàng các dược liệu sau đó tán thành bột mịn. Có thể trộn vào cơm ăn hoặc nặn thành viên hoàn nhỏ bằng hạt đậu xanh. Mỗi lần uống 50 viên với nước sôi để nguội. 

Chữa chảy máu cam, nôn ra máu

• Nguyên liệu: 40g hoàng cầm
• Cách làm: Bỏ ruột đen bên trong, sau đó tán thành bột mịn. Sắc 12g bột với 1 chén nước ấm đến khi còn 6 phân tắt bếp. Uống 1 lần/ngày vào buổi trưa khi thuốc còn ấm. 

Chữa viêm loét dạ dày tá tràng

• Nguyên liệu: Vị thuốc hoàng cầm 16g; mạch nha 20g, mai mực 20g, 12g sơn chi, 12g đại táo, cam thảo 6g, 2g ngô thù du. 
• Cách làm: Sắc toàn bộ các thảo dược với 1000ml nước đến khi còn 350ml thì tắt bếp. Chia thành 3 phần uống trong ngày.

Chữa động thai

• Nguyên liệu: 12g hoàng cầm, 12g bạch truật, đương quy 8g, 12g thược dược, xuyên khung 4g. 
• Cách làm: Rửa sạch các dược liệu, để ráo nước. Sắc với nước uống mỗi ngày 1 thang.

Ứng dụng của vị thuốc hoàng cầm trong sản phẩm Azka

Với đặc tính quý báu trong việc kháng viêm, kháng khuẩn và hỗ trợ miễn dịch, dược liệu hoàng cầm được ứng dụng vào nhiều sản phẩm chăm sóc sức khỏe hô hấp. Trong sản phẩm Azka, vị thuốc hoàng cầm là một trong những thành phần chính nhờ các đặc tính chữa bệnh tự nhiên của nó.  

Azka Mũi Họng Trẻ Em

Azka Mũi Họng Trẻ Em bao gồm các thành phần thảo dược: Hoàng cầm, Sài hồ, Cát cánh, Đảng sâm, Cao khô lá thường xuân. Hỗ trợ giảm ho, giảm đờm, giúp giảm đau rát họng do viêm họng, viêm thanh quản, ho kéo dài. 

Azka Mũi Họng Người Lớn

Azka Mũi Họng Người Lớn bao gồm các thành phần thảo dược: Hoàng cầm, Sài hồ, Cát cánh, Đảng sâm, Bách Bộ. Hỗ trợ giảm ho, giảm đờm, giúp giảm đau rát họng do viêm họng, viêm thanh quản, ho kéo dài. 

Azka Phổi

Azka Phổi bao gồm các thành phần thảo dược: Hoàng Cầm, Tiền hồ, Sài hồ, Cát cánh, Thanh hao hoa vàng, Đảng sâm. 

• Hỗ trợ giảm ho, giảm đờm, giúp thông thoáng đường hô hấp.
• Hỗ trợ giảm các triệu chứng của viêm phế quản, hen phế quản.

Các sản phẩm Azka đều được sản xuất trên dây chuyền EECV giúp bảo toàn tối đa các hoạt chất có trong dược liệu. Thành phần hoàn toàn từ các thảo dược tự nhiên nên rất an toàn, lành tính, dùng được cho cả người lớn và trẻ nhỏ. Hiện tại, các sản phẩm Azka đã có mặt tại hầu hết các nhà thuốc, phòng khám trên toàn quốc để mọi người có thể tìm mua và sử dụng. 

Những lưu ý khi sử dụng vị thuốc hoàng cầm

Mặc dù hoàng cầm có nhiều lợi ích, nhưng việc sử dụng không đúng cách có thể dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn. 

• Do tính hàn mạnh, hoàng cầm không phù hợp cho những người có cơ địa lạnh, dạ dày yếu hoặc người đang bị tiêu chảy kéo dài. 
• Việc sử dụng hoàng cầm cần tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của thầy thuốc để tránh gây hại cho sức khỏe.
• Phụ nữ mang thai và cho con bú cần thận trọng khi sử dụng hoàng cầm. Nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc thầy thuốc trước khi dùng.

Với nhiều công dụng vượt trội, vị thuốc hoàng cầm đã và đang được ứng dụng nhiều vào trong y học cổ truyền, hiện đại. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tối đa và tránh các tác dụng phụ không mong muốn, người dùng cần tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của chuyên gia y tế.